Pierwszy krok

W latach 2010-2014 Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie uruchomiła projekt „Ochrona in situ żubra w Polsce- część północno-wschodnia”, którego celem było zapewnienie trwałości i rozwoju gatunku na tym obszarze. W ramach realizacji tego projektu Puszcza Augustowska wzięta została pod uwagę jako miejsce, gdzie można by utworzyć nowe wolne stado żubrów, liczące docelowo 30-35 osobników.  Po wstępnych analizach potencjalnych obszarów wybór padł na dwa ośrodki hodowli zwierzyny Nadleśnictwa Augustów i Nadleśnictwa Płaska. Wybór tych miejsc jest pochodną korzystnego dla żubrów układów parametrów: udziału siedlisk, antropopresji związanej z ruchem turystycznym oraz dostępności terenów otwartych wewnątrz i w sąsiedztwie kompleksu leśnego. W 2012 r. dokonano analizy dotyczącej oceny możliwości wsiedlenia żubra Puszczy Augustowskiej oraz przeprowadzono badania dotyczące postrzegania przez społeczność wiejską koncepcji reintrodukcji żubra. Badania wykazały, że Puszcza Augustowska jest terenem gdzie niewątpliwie istnieją odpowiednie warunki przyrodnicze do utworzenia populacji żubrów.

W 2014 r. Nadleśnictwo Augustów przystąpiło do realizacji projektu „Rozwój metapopulacji żubra w północno-wschodniej Polsce”. Działanie – przygotowanie obszaru Puszczy Augustowskiej do wsiedlenia żubrów. Teren wybrany na ostoję przyszłego niewielkiego stada żubrów w Puszczy Augustowskiej musiał być odpowiednio przygotowany. Na terenie Nadleśnictwa Augustów zostały odtworzone łąki i poletka, oczka wodne pełniące rolę wodopojów. Nadleśnictwo Płaska przeprowadziło rekultywację około 5,5 ha łąk. Wykonano renowację, odmulanie i odkrzaczanie blisko 1,5 km rowów melioracyjnych. Dodatkowo w Nadleśnictwie Augustów przeprowadzono spotkanie informacyjno-dyskusyjne dla lokalnej ludności, władz samorządowych i administracji leśnej, prezentując zagadnienia związane z bytowaniem żubra w stanie wolnym. Podczas spotkania omówiono wyniki eksperckiej analizy możliwości wprowadzenia żubra do Puszczy Augustowskiej.

Kluczowy moment

Początek tworzenia wolnego stada w Puszczy Augustowskiej to ważny etap w realizacji projektu „Kompleksowej projekt ochrony żubra przez Lasy Państwowe”. 3 lutego 2017 r. na mocy decyzji nr 30 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, Nadleśnictwo Augustów przystąpiło do projektu „Kompleksowa ochrona żubra przez Lasy Państwowe”, finansowanego w całości ze środków Funduszu Leśnego. Działania mające na celu uatrakcyjnienie bazy pokarmowej podejmowane w ramach projektu zaplanowano na lata 2017-2020.

Więcej o projekcie "Kompleskowy projekt ochrony żubra przez Lasy Państwowe".

6 listopada 2017 r. zwróciliśmy się wnioskiem do GDOŚ o wydanie zezwolenia na umyślne chwytanie 6-8 osobników żubra z wolnej populacji bytującej na terenie Puszczy Boreckiej oraz umyślne wprowadzanie na teren Nadleśnictwa Augustów w Puszczy Augustowskiej.

Żubry odłowione w Puszczy Boreckiej zostały przewiezione do Puszczy Augustowskiej (Nadleśnictwo Augustów), gdzie wpuszczono je do specjalnie przygotowanej dla nich zagrody aklimatyzacyjnej o pow. ok. 1 ha wyposażonej w paśnik i wodopój. Po upływie okresu adaptacji, 5 kwietnia 2018 r. żubry zostały wypuszczone na wolność.

Dzięki obroży telemetrycznej założonej najstarszej krowie możemy na bieżąco monitorować, gdzie znajduję się stado. Najczęściej przebywają w zachodniej części rezerwatu Kuriańskie Bagno, gdzie są liczne żyzne siedliska lasowe, oraz w miejscach pomiędzy Wilkownią, a rezerwatem Kozi Rynek. Jak dotąd najchętniej preferują tereny podmokłe i zalane olsy oraz siedliska lasowe na licznych grądach w tamtej okolicy.

Miła niespodzianka

Na początku lipca 2018 zamieściliśmy informację, że nowo utworzone stado żubrów powiększyło się - pojawił się cielak, który był młodym żubrzycy  Ostoji. Również zgodnie z naszymi przewidywaniami do stada dołączył byk Wiktor, który od kilku lat samotnie przemieszczał tereny Puszczy Augustowskiej.

Kto wie może w tym roku ponownie będziemy mogli obserwować kolejne cielęta?