Asset Publisher Asset Publisher

Back

Śródleśne koncerty nad wodą

Śródleśne koncerty nad wodą

Żabi koncert, to nieodłączny element wiosny. Żaby, ropuchy, kumaki, rzekotki drzewne mieszają na wzajem swoje pieśni w prawdziwe koncerty. Kto przechodzi niedaleko jakiegoś stawu lub stojącej wody, niech na chwilę przystanie i wsłucha się w wydawane odgłosy.

Płazy to zwierzęta amfibiotyczne, które żyją zarówno w środowisku wodnym jak i lądowym. Stąd nazywane są gatunkami ziemno-wodnymi. W Polsce występuje 18 gatunków płazów. Osobniki dorosłe najczęściej żyją na lądzie. W zbiornikach wodnych większą część roku spędzają kumaki oraz żaby: wodna, jeziorkowa i śmieszka. Najbardziej liczne i spektakularne są wiosenne wędrówki do zbiorników, stanowiących miejsca rozrodu. Jeżeli szlaki migracji przecinają drogi, może dochodzić do masowej śmierci płazów, co niekiedy prowadzi do zaniku lokalnej populacji. Z jaj składanych w wodzie rozwijają się kijanki, które przeobrażają się i wychodzą na ląd. Jesienią często odbywają się wędrówki osobników dojrzałych do miejsc zimowania.

Wędrujące płazy możemy najczęściej spotkać:

- podczas wiosennych wędrówek do miejsc rozrodu,

- podczas opuszczania zbiorników rozrodczych przez młode osobniki (dyspersja),

- podczas wędrówek jesiennych do miejsc zimowania.

Najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem płaza w Europie jest ropucha szara Bufo bufo. Niekiedy występuje bardzo licznie, jednak czasami masowo ginie pod kołami samochodów podczas wędrówek do zbiorników rozrodczych. Prowadzi lądowy tryb życia, odznaczając się przy tym wysoką plastycznością ekologiczną w stosunku do typu siedlisk. Gody rozpoczyna wcześnie, około połowy marca. Skrzek jest łatwy do rozpoznania, ma bowiem postać dwóch kilkumetrowych galaretowatych sznurów. Pojawiające się po przeobrażeniu, w czerwcu lub lipcu, małe ropuchy są jednymi z najczęściej obserwowanych w środowisku lądowym gatunków płazów. Ze względu na liczne występowanie wśród upraw polowych i wrodzoną żarłoczność, ropucha szara ma duże znaczenie gospodarcze jako naturalny składnik regulujący równowagę ekologiczną.

Nawet w idealnych warunkach do dorosłości dożywa ledwie jedna na sto kijanek. Przy tak szybkiej wymianie pokoleń jak u większości płazów wystarczy kilka wiosen z gorszą jakością wody albo nową ekspresówką na szlaku godowych wędrówek, by wygubić całą płazią populację. A bez nich czekają nas ciche wiosny i  lata obfite w roje kłujących owadów.

Co możemy robić, by pomóc płazom? Istotne są przepusty pod  drogami, zbiorniki przeciwpożarowe, małe stawy, oczka wodne, które mają płycizny umożliwiające płazom wydostanie się na ląd, płotki z siatki, które w porze lęgowej stawia się wzdłuż dróg i wyłapuje migrujące do stawów żaby, w celu przeniesienia ich na drugą stronę. Ważne, by przed wzięciem żaby lub ropuszki najpierw zmoczyć ręce. Suche ścierają bowiem ochronny śluz pokrywający skórę płazów i ranią je, co pogarsza ich szanse na przedłużenie gatunku.